Compilatiecorpus Historisch Nederlands 1.0 (CHN): ambtelijke teksten 1250-1800: leuven_1730_1

<begin>
</begin>
<main>
Om te verhoeden de menighvuldighe questien ende processen die men daegelyckx siet gereysen in materie van paelinge ofte scheydinge van huysen ende erven binnen dese stadt ende jurisdictie der selver gelegen ende des daeraen kleeft ende dat daertegen niet genoeghsaem en is versien by d'oude pael-rechten die in sommige articulen duyster ende incorrect zyn ende anderdeels door langheydt van tyde gegaen in niet-observantie soo ist dat myne heeren die meyer borgemeesteren schepenen ende raedt der hooft-stadt Loven om hierinne te versien hebben geordonneert ende gestatueert ordonneren ende statueren mits desen de naer-volgende poincten die voor het toekomende punctuelyck sullen moeten achter-volght worden
1. In den eersten dat soo wanneer tusschen eenige partyen binnen dese stadt ende jurisdictie der selve questie is om meeringe erff-scheydinge huys-bouwinge servituyten ende diergelycke saeken ende onder malkanderen niet en konnen over-een komen sullen gehouden zyn te komen voor heeren borgemeesteren ende de selve versoecken van te komen ter plaetse beneffens eenen secretaris ende de gesworen pael-meesters deser stadt ofte andere experte meesters by de heeren borgemeesteren t'assumeren soo die pael-meesters in hun geheel niet en waeren ende aldaer ter plaetse examineren de bescheeden van partyen de gesteltenisse van de plaetse ende andersints het gene daer valt te doen om des gedaen zynde ende de meesters hun oordeel daerover gegeven hebbende 'in
collegio' door heeren borgemeesteren te worden uyt-gesproken
2. Item soo eene partye vermeynt te zyn gegraveert by dese uytspraeck ofte vonnisse sal daervan moeten appelleren binnen vier-en-twintigh uren naer d'insinuatie van den voorschreven vonnisse innegevolghe den art 35 cap I deser stadts gedecreteerde costuymen
3. Item soo wanneer de voorschreven paelinge sal zyn versocht van beyde de partyen sal in de kosten econdemneert worden de gene sal ongelyck hebben ende in soo verre dese paelinge maer en waere versocht van eene partye sal de selve oock alleen de kosten moeten draegen ende sonder haere tegen-partye daermede te konnen dwingen ten zy naer voorgaende daeghement pertinente conclusie ende daerover vonnisse te hebben bekomen
4. Item als 'er geteeckende paelen gevonden worden ofte steenen tusschen d'erven van twee oft meer partyen sullen die voorschreven paelen van weerden gehouden worden ten waere d'een partye wilde sustineren dat de selve paelen niet behoorelyck ende waerachtigh en waeren oft eenigh bescheedt hadde ter contrarie oft bethoonde dat de selve aldaer gheene dertigh jaeren en hadden gestaen
5. Item soo wanneer geene paelen tusschen partyen erven bevonden en worden soo behoort d'erve gescheyden te worden naer de levende struycken soo daer eenighe te vinden zyn tusschen de erven ofte wel naer de oude metselrye daer ontrent staende ofte naer de getuygenisse van goede lieden die over lange jaeren daer verkeert hebben ende dien achtervolgende daer eenen pael-steen doen setten ende soo verre men binnen dertigh jaeren daernaer eenen anderen paelsteen vondt soo behoort men den nieuwen pael-steen wegh te nemen ende de erve te scheyden volgens den ouden pael-steen
6. Item als eenige goeden huysingen oft erven in twee dry ofte meer deelen moeten geleght ende gesepareert worden sal de selve scheydinghe moeten geschieden met pertinente af-teeckeninge by de weth met interventie van pael-meesters ofte persoonen hun des verstaende
7. Item als tusschen partyen stoot gereyst uyt dien dat d'een partyemeynt dat d'ander met haere erve te verre in de syne gekomen is ende men die erve met geenen pael-steen en vindt gescheyden soo sal de weth met pael-meesters ofte andere persoonen hun des verstaende naer d'oude teeckenen oft struycken die sy vinden ende naer getuygenisse van goede lieden die over langhe jaeren op de voorschreven goeden gewandelt ende verkeert hebben die erve tusschen de voorschreven partyen scheyden op haeren eedt ende naer hun beste Ende 't gene dat naer de scheydinge der selver aen elck van de partyen toe-behoort sal de weth hem doen volgen maer oft 't geviel dat men binnen dertigh jaeren daernaer ouder paelsteenen tusschen de selve erven bevondt soo soude men de nieuwe pael-steenen die naer de oude struycken oft andere teeckenen oft getuygenisse gestelt waeren uyt-doen ende de voorschreven erven naer d'oude pael steenen scheyden maer hadden de nieuwe paelen dertigh jaeren ongestoort gestaen soo souden sy blyven staen al waeren daer eenighe oude paelsteenen gevonden
8. Item niemant en magh eene paele doen setten ten zy ten overstaen van syne regenooten ende by aldien sy niet en convenieerden sal sulckx moeten geschieden ter interventie van de weth met assumptie van persoonen hun des verstaende als landt-meters etc Over-een-kominge van eenige costuymen in materie van servituyten

Met dit eerste capittel ofte eenighe articulen van 't selve zyn over-een-komende Brussel titel oft statuyt van meeringhe art 1 2 92 96 97 Antwerpen Impressae titel LXII per totum titulum Lier titel XIII art 2 5 Mechelen titel XIV art 2 7

9. Een-iegelyckx erve is vry van den grondt tot den hemel toe ten zy dat blycke van eenige servituyten ter contrarien accorden situatien etc 'Siet except art' 26 51 ende 103
10. Item soo wanneer iemandt wercken wilt op eenige plaetsen daer noyt gewerckt en is ende aldaer paelen staen die men moet uytdoen en magh het selve niet gebeuren sonder syn regenoten daerby te roepen ende moet den genen soo willende wercken syne timmeringe ende metselrye setten tot het middel van de paele sonder eenige ozy-druppe te behouden dan indien hy tichelen ozy-druppe wilde behouden moet hy syne edificie t'synder erve-waerts inne-setten vyff duymen ende oft hy staecken ozy-druppe maecken wilde moet hy dyen inne-waerts setten vyfthien duymen ende den selven ozy-druppe leyden binnen synder erve ten waere dat in sulcke plaetse beyde de partyen
gelyck wercken in welcken gevalle sy alsdan het waeter sullen af-leyden ten gelycken koste leggende ende onderhoudende eene gote maer soo verre d'een langer oft voorder werckte dan d'ander soo moet de gene langer werckende 't selve linghsele alleen op synen koste draegen
11. Item soo verre iemant eenen anderen consenteert in synen muer wandt oft gevel te vaeren wordt daerdoor gemeyn ter hooghde ende ter breede van de op oft invaeringhe ten waere den toe-laeter daervan naeme contrarie acte oft bescheedt
12 Item soo wanneer iemant consenteert den anderen in synen muer wandt ofte gevel te vaeren soo moet den invaerder alsulcken gevel muer ofte wandt helpen onderhouden alsoo verre hy dyen gebruyckt heeft ende niet voorder noch hooger noch breeder
13. Item alswanneer eenen gemeynen muer wandt ofte gevel uyt synen loote staet quaet ende ruineus is ende dat den selven behoorde gerepareert oft hermaeckt te worden moeten alsulcke partyen de reparatien ten gemeynen koste doen in sulcken hooghde ende linghde als sy den selven respectivelyck van oudts gebruyckt hebben ende en magh d'eene partye sonder consent van d'andere syne hellicht niet afbreken ende dyergelycken muer moet door den eygenaer gerepareert worden
14. Item als eenige mueren staen tusschen de erven van twee partyen ende dat d'eene partye daer-in ende op-gevaeren is ende op d'ander zyde ter andere partye erve-waerts in den selven muer blinde vensteren nooten hoofden ofte rabatten om poorten ofte deuren aen te hangen staen met den selven muer gemaeckt mitsgaeders als iemant door den muer geanckert is oft daerin freyten heeft als eenige venster van buyten aenhanght ende van daer open ende toe-gedaen wort als de balcken beyde de zyden doorgaen als in alle plaetsen boven ende beneden masier-gaeten staen van beyde zyden oft dat aen beyde zyden geen masier-gaeten en zyn item als op den muer eene gote light die van beyde zyden het regen-waeter ontfanght soo is dyen muer beyde den partyen ende haere goeden aldaer gemeyn ten waere dat tusschen de selve partyen eenige brieven geschriften oft wettigh bethoon waere die daeraf niet 1 anders verclaerden ofte wel dat de situatie van den muer oft gelegentheyt van de plaetse possessie aengewesen [aenwesen] dat den voorschreven muer aen d'een oft d'ander partye privati-velyck soude toebehooren 't zy voor het geheel ofte deel als van hooghde breede lenghde etc soo dat voor gemeyn maer en sal gehouden worden de breede ende hooghde dat van wederzydts bebauwt ende betimmert is ten waere teeckenen stonden van gemeynschap als andersints etc in de deelen van hooghde oft lengde niet betimmert zynde maer in-slaen van nagelen haecken oft houwvasten en beteeckenen geen gemeynschap ende als op d'eene zyde in den muer alleen eenige masier-gaten oft diergelycke teeckenen staen al waer 't oock soo dat de selve teeckenen uytgedaen ende gebroken waeren ende de gaten noch daer stonden oft dat-se toe-gemaeckt of toe-geplaestert waeren soo behoort dyen muer op wiens zyde alsulcke teeckenen bevonden worden hem alleen toe Ende als in eenen muer tusschen partyen erve staende ter dickte van onderhalven steen van wederzyts bevonden worden masier-gaeten te weten van d'een zyde ter dickte van eenen geen ende van d'ander zyde ter dickte van eenen halven steen sal dusdanigen muer gereputeert worden voor eenen gemeynen diviesen muer dat is dat ieder in den voorschreven muer niet voorders en sal mogen vaeren als ter dickte van syn masier-gat d'een partye ter dickte van eenen steen ende d'ander tot eenen halven steen
15. Item als d'eene partye op eenen gemeynen muer met synder timmeringe oft metselrye hooger wilt vaeren dan d'ander oft den selven muer verdicken dat partye het selve wel magh doen op haeren kost alleen ende moet alsdan de kepers van den huyse van d'ander partye korten ende de wormen oft solement ontslaen op noten daeronder in den voorschreven gemeynen muer gesteken ende al stoppen dat hy breeekt
16. Item oft partye syne voorschreven timmeragie oft metselrye van sin was af te breken soo magh hy het selve doen nemende tot sich alle de materiaelen stellende desen gemeynen muer in synen voorschreven staet maer by aldien d'ander partye oock op-gevaeren hadde in desen opgaenden muer sal den selven niet mogen afgebroken worden maer sal den selven blyven staen ende voor het toekomende sal den selven met gemeynen kost moeten onderhouden worden
17. Soo wanneer d'eene partye ter plaetse daer eenen gemeynen wandt staet eenighe nieuwe huysinghe oft timmeringhe begeert te maecken in de plaetse daer den wandt staet vermagh dat te doen ende den muer voets dick te maecken ende hem te stellen midden in den wandt ofte sullinghe ofte muer daeronder staende ende sal het selve moeten geschieden ten gemeynen kost indyen nochtans den selven van noots-wegen behoefde vermaeckt te zyn ende anderssints niet maer wilde hy die den nieuwen bouw is op-maeckende den muer in plaetse van den wandt meer als voets dickte te maecken soo sal hy het verdicken op syne erve alleen moeten nemen ende bekostigen end
e nochtans sal den muer voets dickte gemeyn zyn ende blyven gelyck oock de materiaelen van den af-gebroken gemeynen wandt ende sal voorts ten gemeynen laste moeten bekostight worden het onderschoren van de stagie balken felieren platen dack ende anderssints het gene van partye huysinge blyft staen in sulcker voegen dat de selve partye adaer geen schaede oft achterdeel af en kryght
18. Maer als eene partye in plaets van eenen gemeynen wandt die van noodts-weghen niet en behoeft vermaeckt te worden wilt maecken eenen muer magh sulckx doen op synen kost tot hem nemende alle materiaelen van den gemeynen wandt blyvende alsulcken muer evenwel gemeyn ende den welcken soo moet gemaeckt worden dat d'andere partye daervan geene schaede en leyde
19. Item magh d'ander partye in den voorschreven muer gestelt in plaetse van eenen gemeynen wandt maecken schauwen masier-gaten oft ander gerief behalven nochtans hy daerinne niet voorder en vaere dan syn hellicht oft paert wel verstaende dat hy in den voorschreven gemeynen muer geene dusdanige oft andere wercken en magh maecken waermede [hy] den selven gemeynen muer soude mogen krincken ofte verergeren dat oock elcke partye heure goeden [sal] mogen vestigen in sulcken gemeynen muer met anckeren ende ander yserwerck daer des van noode is ieder op synen kost
20. Item oft partye eenen gemeynen muer dick zynde onder-halven steen ofte meer wilde ophaelen ende dien muer niet en behoefde alsoo dick op-gevaert sic te worden als hy beneden is soo sal men die sneede van den selven muer in beyde zyden laeten ten waere dat over d'eene zyde van den selven muer behoefde eene gote geleydt te worden in welcken gevalle sal-men de sneede van den selven muer geheel laeten ter zyde daer de selve gote behoefde geleydt te worden
21. Item als tusschen twee partyen erve eenen muer staet van onder-halven steen dick ende d'een partye recht heeft van den geheelen steen ende partye eenen steen alleen toebehoorende wilde daermede op-vaeren ende d'ander niet soo sal den genen op-vaerende met den steen den selven alleen gebruycken sonder dat d'ander daerinne eenigh recht behouden sal maer indien hy wilde naermaels op-vaeren soude ’t selven moeten doen op synen halven steen ofte op platte steylen
22. Item oft d'eene partye den gemeynen muer alleen op-vaeren wilde ende dien boven soo dick niet en behoefde als onder soo sal den genen dien op-vaerende de sneede geheel der andere partye goeden laeten ende sal evenwel de partye niet op vaerende syn deel behouden naer uytwysen van den gronde in den op-gehaelden muer ende dien mogen gebruycken als 't hem gelieft ende dien gebruyckende den selven helpen onderhouden als voor
23. Item niemant en magh aen syn gebueren muer iet doen vast maecken sonder consent van den genen dien den muer toebehoort
24. Item die metsen wilt op 't syne ende by syns gebueren erve magh syn stellinghen maecken op syns gebueren erve ter minste schaede ende ongerieve dat doenelyck is ende indien daer iet gebroken wort aen syn gebueren erve dat moet hy tot synen kost weder doen maecken ende repareren ende syne gebueren over alles desinteresseren
25. Item niemandt en magh aen synen muer staende by ofte tegens syne gebueren erve iet doen maecken uytsteken oft hanghen voorder dan synen ozy-druppe die hy aldaer soude hebben
26. Item niemant en magh syn erve boven den ouden grondt soo hoogen ofte oock den ouden grondt soo nederen dat syn gebuere daermede beschaedight worde in mueren wanden oft andere timmeragie
27. Item als partyen zyn besittende een ende het selven huys oft erve te weten d'eene in den grondt ofte beneden ende d'andere boven komende d'een boven d'ander ende dat d'onderste den bovensten wilde syn gebruyck af-nemen 'vel contra' dat elck in syn gebruyck ende possessie sal blyven tot dat d'een ofte d'ander partye het contrarie ten rechte genoegh wesende sal hebben bethoont
28. Item als de bovenste partye de onderste bekent ende d'onderste de bovenste ontkent eenigh recht soo moet de bovenste thoonen synen titel maer als de boven-partye de onderste ontkent eenigh recht soo en moet de onderste niet thoonen dat hem den grondt onder toe-behoort maer moet de bovenste bewysen dat hem dien toe-behoort ende daden onderste daerinne geen recht en is hebbende
29. Item die onder het gebruyck heeft is schuldigh t'onderhouden de mueren gevele ende dat dien aenkleeft ter hooghde ende lenghde van syn gebruyck dusdanighlyck dat de bovenste partye niet beschaedight en worde van gelycken moet doen de bovenste van mueren gevel dack etc dat d'onderste partye oock niet en komt te lyden eenige hindernisse ende het gene gemeyn is met gemeynen kost onderhouden ende repareren ten waere dat d'een partye bethoonde dat door faute van d'ander partye de gebrekinge ofte invallinge geschiedt waere in welcken gevalle de gebreckelycke partye op haeren kost sal moeten repareren het gene by haere faute gedaen waere

Over-een-kominge Met dit tweede capittel ofte eenige articulen van het selve zyn over-een-komende Brussel 'Statuet van de meeringe' art 3 4 5 16
25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 44 45 46 47 85 Antwerpen 'Impressae' titel LXII art 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 Mechelen titel XIV art 12 13 15 17 25 27 30 31 38 53 Lier titel XIII art 7 8 10
11 14 16 25 28 29 39 52
##

</main>
<end>
Aldus gedaen geordonneert ende gestatueert ter vergaederinge magistrael der hooft-stadt Loven op den 10 junii 1730 ende ter puyen van desen stadthuyse gepubliceert ter presentie van Joncker Hilarius-Guillielmus van Werm lieutenant des heeren meyers Joncker Joannes-Guilielmus De Coenen substituet Sr Michiel Van Langendonck borgemeesteren Sr Joannes Van Arenbergh ende Sr Cornelis Berges schepenen door my raedt-pensionaris den 17en der voorschreven maendt junii 1730
Signatum P VANDEN BROECK
</end>