Compilatiecorpus Historisch Nederlands 1.0 (CHN): narratieve teksten 1575-2000: holland_1617_vanhogendorp_1

<titel>
Treur-spel van de moordt begaen aen Wilhelm by der gratie Gods prince van Oraengien
Aen zyn Exceltie
</titel>
Plutarchus in t leven Demetrij alder Door-luchtichste Vorst verhalende dEeren ende Staten die de gemeente van Athenen hem waren toe-eygenende doet daer over een treffelijcke vermaninge als dat de Princen niet so seer en behooren te letten op de uyter-lijcke Eeren haer aenghedaen als wel ofte oock hare daden ende deuchden de selve waerdich zijn ende naer de selve bevindende oock die toeghevoeghde Eeren aen te nemen ende tontfanghen als gerechtelyck en waer-achtich haer toecomende ofte die te verwerpen ende tontseggen als een geveynsde vleyery meer dienende tot spot als tot lof So ist alder vermaertsten Prins dat ick aenmerckende de weldaedt die mijn Vaderlandt ge-noten heeft door de groot-moedighen ernst die den hooghloffelycken Prins van za merie uwer Extie Va-der aenghewent heeft om het selve te trecken uyt de moet-willighe tyranny van de bloedt-giere Maranen daer het so diep in versopen lach ja dat selfs zijn Prin-celycke ghemoedt niet en was lettende op verlies van eygen goederen gevaer zijns levens noch alle de drey-gementen zijner vyanden maer treedt met een onver-saechde ziel altijdt in zyn heylich voornemen henen dat is het gemeene beste zyns Vaderlandts te bejaghen hoewel het schijnt dat dickwil het den Hemel niet en lieft door veel voorvallende ongelucken hem toegeco-men so en laet hy evenwel niet af nochte thoont sich vermoeyt van der deuchden heylsamen doch smallen padt te treden achtende de veelvoudige verhindernis-sen zyns loffelycken voornemens te zyn ware proeven van zyn stantvasticheyt daer met de reden hem ge-wapent hadde want ghelyck Seneca seght den tegen-spoet is getuyghe van een vroom ofte veracht ghemoedt Daer over dat hy oock eyndelyck is tot zyn deucht-rycke begheerte ghecomen als gheleyt hebbende den waren gront-steen van een volcomen vryheyt onses Va-derlandts doorgedrongen hebben met een deuchts ver-staelt ghemoedt alle de beletselen zijner verwaender vyanden latende by allen volckeren een hooghe ver-wonderinghe zyner manhafticheyt en cloeck beleyt Doch daer over zijn moordadige vyanden die altijt ge-poocht hadden hem het lieve licht des levens uyt te blusschen als het volcomen vervul van haer geluck en deser landen gantschen onderganck hebben hem door Gods toelatingh verradelyck om den hals ghe-bracht want Godt bemerckende hare boosheydt heeft haer willen bethoonen dat haer wanen soo ydel was als die boos was want vermeenende door dese doodt vol-comen overwinninghe te hebben bevonden haer flucx wel wijdt daer van daen want gelyck den eenen Phoe-nix den anderen herbaert uyt zijn assche also heeft oock desen wijdtberoemden Prince uyt zyn bloedt nae-ghelaten alsulcke Helden die op s Vaders gheleyden gront-steen een heerlycke vryheyt volcomen op gebout hebben ende die zyne onwaerdige doot op t hooghste hebben comen wreken Dit alles overleght hebbende bevondt ick waerachtelyck ô wijdtberoemden Prins datter geen lof ghenoechsaem en was om zyne ghedach-tenis te Eeren nochte datter niet en soude connen ghe-vonden werden tot zynen roem dienende datmen flat-tering soude mogen noemen so heb ick voorghenomen als een dankcbaer mede-ghenoot van onse Vaderlant-sche vryheyt yet te doen dat tot lof en eer soude mo-ghen strecken van dien ghesegenden Prins ende van het gantsche huys van Nassau Daer over ick voor nam de doodt van dien vromen Heer die wy met recht mo-ghen noemen Onsen ghemeenen Vader in een Treur-Spel te verthoonen also hy in het scheyden uyt dit ver-drietelycke leven op het alderhoochste bevesticht heeft zyne groot-moedicheyt en godtsalicheyt het welcke zyn leste woorden wel te kennen gheven als niet be-commert zijnde dan met zyn arme Ghemeent en zyn ziele in de handen des alderhoochsten te bevelen loffe-lycke voorwaer overloffelycke afscheyt die by ons in gheen vergheten behoort gestelt te worden maer ons eeuwich diend tot een spieghel zyner vromer deucht ende onser vyants overmaten boosheyt het welcke ick volbracht hebbende naer de jonst mijn van den Hemel daer in toeghevoeght hebbe mijn selven verstout ô al-der goedertierenste Prins uwer Extie dat toe te eyghe-nen op dat het onder uwe genadige escherminghe mocht uyt gaen en dies den volckeren taengenamer zyn als oock derwyle syn PrinExtie is een eerwaerdich Spruyt van soo n doorluchtighen Stam wiens lof hem in alles behoort aenghenaem te zijn noch daer by ge-voecht dat zyn Extie my heeft ontfanghen ende aen-ghenomen onder de Compagnie van zyn Guarde so dat ick my bevindende oock een Dienaer van zyn Princel Extie ick niet redelyck het selve een ander conde toe-eyghenen verhopende dat zyne PrincelExtie het selve met een jonstige genegentheyt sal aennemen hoewel myn gemoet myn altemet te rugge dreef besorght zyn-de dat dit in zyn PrincExtie een fascheuse vernieuwin-ge van zyns Vaders doot mochte zyn en daer over een misvernoeghen hier aen hebben maer weder herden-ckende dat zyne PrincExtie was een Vorst die sich in allen geleertheyt geoeffent hadde en daer door zyn ghemoedt met redenen ghestijft sich niet so lichtelyck en liet vervoeren vande passie des ghemeenen volcx als oock in den oorloch opgevoed zynde onder t ghe-bries van de Paerden gekrysch van toorlochs-volck het donderen van t Geschut t gekners van Helm en Swaerden dat soo een Prins t ghemoedt also versekert heeft dat die niet beweecht en con worden door het ghe-heuch van eenich dinck ghelyck die verwijfde en teere menschen doen so ben ick voortghetreden ô alder ver-maertste Prins als een die allen genegentheyt heeft om uwe PrincelExtie ende gheneralyck t Huys van Nas-sau alle eer ende dienst te bewysen die t my mogelyck is daer over my oock yver in uwe Extie dienst hebben-de ghestelt ghedreven zynde om te dienen den alder be-roemsten Prins die hedendaechs de gulden Son be-schijnt waer van myne ooren eyghen ghetuyghen zijn die in so verscheyden landen selfs onder de alder onwe-tenste Menschen hebbe uwen Vorstelycken roem soo loffelyck hooren uytroepen Prince le plus brave Guerrir du Monde Voorwaer onse Naecomers on-verganckelycke oordeelders van onse daden verstaen-de door de ghetrouwe vertellinghe van so veel Boecken die onse Eeuwe sullen overleven de meer als mensche-lijcke volmaecktheden van uwe Vorstelycke Deuchden ô Prince souden met recht onse ondancbare onwetenheyt beschelden dat wy niet en hadden door onse Pennen ghetuycht van de genade die Godt ons doet dat wy mogen leven onder de soete regheringh van soo een be-gaefden Prins wiens roem onder Tartaren ende die die daer wateren uyt den Ganges doorluchtich is Ick en vreese niet dat den genen die eenichsins ghenaeckt heb-ben de stralen van uwe deucht my sullen oordeelen te overvloeyen in onredelycken lof aenghesien de ver-heerlyckte gaven daer met Godt u siel en lichaem so volmaecktelyck beschoncken heeft Den welcken uwe PrincExtie laet leven in een lange gelucksalicheyt u gevende onder andere geluckicheden alsucke Nacome-linghen als uwe ziele wenst tot eyghen vernoeginghe van uwer Extie ende tot ghemeene welvaert van ons Vaderlandt
Den alder optmoedichsten ende alder
genegensten Dienaer van uwe PrinExtie
Gijsbrecht van Hogendorp