Compilatiecorpus Historisch Nederlands 1.0 (CHN): narratieve teksten 1575-2000: holland_1714_langendijk_1

<titel>
Het Wederzyds Huwelyksbedrog
Voorreede
</titel>
Zie hier myn spel genaamd Het Wederzyds Huwelyksbedrog ten tweede-maal in t licht van veele drukfeilen gezuiverd Boven al zyn de geslachten der naamwoorden naauwkeuriger waargenomen Indien er evenwel hier of daar iets mochte mis gezien zyn verzoek ik den Leezer hetzelve te verbétereren Ik tel my niet onder die Dichters welke waanen dat men hunne vaerzen voor orakels moet houden als quamenze uit den dryvoet van Apol neen ik hoor gaern het oordeel van alle kunstkenners Maar hoe schaars zyn die heden te vinden zwermen van Vaerzemaakers die met een ydel gesnor en woorden van een halven vaam den zangberg verveelen komen genoeg te voorschyn en vertoonen de waereld wat ze zyn naamelyk zotten vitters die de zaaken over t hoofd zien en aan de woorden knabbelen zyn er ook geen gebrek maar mannen die der Nederduitsche taal kundig de tooneeldichtkunst zelf luister byzetten zijn er helaas weinige over Boven al schynt het blyspél den geest te geeven verdrukt door een menigte historiespelen weinig dienende tot verbétering der zeden t welk de grootste eigenschap is die het tooneel luister byzet Hoe weinig Dichters trachten het voetspoor van de voortreffelyke mannen naa te volgen die de gierigaarts verwaanden zotte Doktooren beursschraapende Advokaaten jaloersche knorrepotten schynheilige bedriegers losse minnaars en minnaressen koppige dwarsdryfsters zwetzende pofhanzen doorsleepen vleijers domme boeren geestige kniechts nydige buurlieden raazende geleerden malle poeëten en meer andere eigenschappen zo leevendig ten tooneele gevoerd hebben dat hunnen naam lang door de nakomelingen zal geroemd worden Sommige willen Vrankryk de eere toeschryven dat Moliére ons eerst de oogen geopent heeft in t verbeelden van de aartgebreken der menschen maar zy zyn verdoold Holland heeft den roem dat de doorluchtige Drost Pieter Kornelisz Hoofd een spel van dat slag dichtte naamelyk Warenar met de pot en de Gees-tige Bredero zynen Spaanschen Brabander die wel haast gevolgd wierden van verscheidene onzer landgenooten Wel is waar dat de schikking dezer spelen in dezen tyd gebreklyk is maar de natuur hunner Personaadjen wykt nergens van haar Eigenschap noch doet zulke buitenspoorige sprongen als men in Molière vind Ik breng dit niet by om dien Dichter te verachten geenzins wy houden hem in waardy en geeven hem gaern de eer dat hy de grootste blyspéldichter zyner eeuw is geweest Onze Poeëten zullen hem niet licht op zyde komen ten zy dat ze de romansche verbeeldingen verlaaten en de kentékenen Caracters der ondeugden op zyn spoor gade slaande met kunst op t tooneel bespotlyk maaken waar toe hen geene eigen vindingen noch vertaalingen ten voorbeeld ontbreeken De Franschen geeven onzen Landaert de eer dat zy in boertige vaerzen Burlesque voor onze dichters moeten zwichten en ook in hoogdraavenheid der heldendichten gelyk in t Journal Literaire opentlyk is te boek geslagen Wat zou den Nederlander dan beletten om hen in t blyspél ja ook in het treurspél te boven te streeven indien men in het eerste de ongebondenheid en in t laatste de hoogdraavenheid wat maatigde misgaders de onkuische uitdrukkingen en snorkeryën verbandde die niemant dan het graeuw en de losbollen kunnen behaagen Het Treurspél begint gelukkiger te worden Ik zal de braave Dichters niet noemen die er een grooten stap in gedaan hebben en moedig voortgaan ten luister van den Hollandschen naam zy maaken zig zelf genoeg bekend Wat in dit blyspél is ten wege gebracht laat ik aan het oordeel der kunstverstandigen Lees en aanschouw het tot leering en verfoeijing van een gebrek dat al te veel by onzen Landaart is ingekropen naamelyk kaal en groots te zyn en het laatste door bedrog staande te houden
 Vaar wel